Friday, August 1, 2008

"Money, money, money..."


Ανακοινώθηκαν προχθές, από το Εθνικό Κέντρο Θεάτρου και Χορού, του Υπουργείου Πολιτισμού, οι επιχορηγήσεις για την περίοδο 2007-2008.
Σύνολο 3.280.000 ευρώ, παρακαλώ, που δόθηκαν σε 70 θεατρικούς θιάσους και 17 ομάδες χορού.
Με την ανακοίνωση άρχισαν και οι φίλα προσκείμενοι δημοσιογράφοι διαφόρων θεατρώνηδων (και συγνώμη για την καθόλου trendy, αλλά τόσο κυριολεκτούσα έκφραση ) τα παράπονα. Δόθηκαν, λέει, τρεις μήνες μετά τη λήξη της θεατρικής περιόδου. (Δεν αποκλείεται να ζητήσουν και τόκους υπερημερίας). Μοιράστηκαν από λιγότερα λεφτά σε περισσότερους θιάσους και εκτός από τους κάθε χρόνο χαρτζιλικούμενους προστέθηκαν και αρκετοί νεώτεροι και ελπιδοφόροι. Κακό αυτό ε; Κακό για ποιους όμως; Για τους απωλέσαντες έσοδα ίσως, για το θέατρο όμως γιατί; Αλλά θα μου πείτε, το θέατρο θα κοιτάξουν τώρα ή την τσέπη τους; Γιατί δεν είναι απαραίτητο τα συμφέροντα και των δύο να συμπίπτουν!
Και ας μην θεωρηθεί πως είναι ποσά ευκαταφρόνητα. Ξεκινούν από 150.000 ευρώ και καταλήγουν στις 15.000 για τα νέα θεατρικά σχήματα.
Για να έχουμε καλό ερώτημα: Ο θεατρώνης δεν ασκεί εμπορία; Και, όταν ένας έμπορος δεν μπορεί να κρατηθεί από την αγορά, δεν το κλείνει το μαγαζί του; Και για ποιον λόγο θα πρέπει ο καθένας μας να συνεισφέρει ώστε τα μαγαζιά που δεν τα θέλει η αγορά να διατηρούνται ανοικτά;
"Για να στηριχθεί το Θέατρο και ο Χορός", θα μου απαντήσετε. Όμως για να χρειάζονται χορηγίες για τα θέατρα κάποιο από τα εξής τινά θα πρέπει να συμβαίνει:

  • Είτε οι θεατρώνες δεν λειτουργούν ως έμποροι, αλλά βαράνε έξοδα αβέρτα με την προοπτική πως ό,τι λείψει θα τους το καλύψει ο προυπολογισμός,
  • Είτε οι θεατρώνες κερδίζουν από τις παραστάσεις, αλλά θέλουν να θησαυρίζουν προσθέτοντας στα έσοδά τους και τις κρατικές επιχορηγήσεις,
  • Είτε τα έργα που ανεβάζουν είναι εκτός τόπου και χρόνου και ο καθένας κάνει το κέφι του με κρατικά λεφτά,
  • Είτε το κοινό είναι απαίδευτο και δεν καταλαβαίνει από ποιοτικό θέατρο.

Ό,τι και να ισχύει σημαίνει πως το όλο σύστημα στο ελληνικό θέατρο νοσεί. Και ότι με τις χορηγίες δεν πρόκειται ποτέ να περάσει στην ανάρρωση.
Κι αυτό επειδή τα πράγματα πρέπει να γίνονται ακριβώς ανάποδα:

  • Το Κράτος φροντίζει μέσα από το εκπαιδευτικό σύστημα, αλλά και την ενημέρωση γενικά, να ανεβάζει το κριτήρι του κοινού όσον αφορά στο θέατρο και να στο κάνει να επιζητεί την ποιότητα.
  • Οι θίασοι ανάλογα με τις επιταγές του κριτήριου του κοινού επιλέγουν τις παραστάσεις που θα ανεβάσουν.
  • Η επόμενη παράσταση εξαρτάται από τα έσοδα της προηγούμενης.
  • Άμα τα έσοδα αυτά είναι πολλά, καλώς να θησαυρίσουν όσοι ανέβασαν την επιτυχημένη καλλιτεχνικά και εμπορικά παράσταση.

Μήπως, λοιπον, τα τρία και πλέον εκατομμύρια ευρώ, αντί να μοιράζονται σε όποιον κτυπάει την πόρτα του Υπουργείου, έπρεπε να αξιοποιούνται για την θεατρική παιδεία του κοινού; Kαι πάμε παραπέρα: Τι σόι θεατρική πολιτική είναι αυτή, που ο καθένας μπορεί να κρίνει τι θέλει ο ελληνικός θεατρικός χώρος, να ανεβάσει ό,τι του περάσει από το τσερβέλο, όπως και όπου θέλει, και μετά να έχει και την αξίωση να του το πληρώσει ο ελληνικός λαός, είτε του αρέσει αυτό που ανέβασε, είτε όχι; Δεν θα έπρεπε να υπάρχει ένα πλαίσιο -πάντα με γνώμονα την θεατρική εκπαίδευση του κοινού- πλαίσιο που να μπαίνει σε δημόσιο διάλογο, και με βάση την υλοποίηση αυτού θα γίνονται οι επιχορηγήσεις;
Επιπλέον: Γιατί να μην επιχορηγείται και η Επιθεώρηση; Το ελληνικότατο αυτό είδος. Επειδή κάποιοι αποφάσισαν πως είναι μπασκλάς; ΄Η επειδή ασκεί σατιρική κριτική, ιδίως στην εκάστοτε Κυβέρνηση;
Το θέμα όμως έχει και μια άλλη πλευρά: Ποιος είναι αυτός που αποφάσισε ότι οι Τέχνες που χρειάζεται η Χώρα είναι το Θέατρο, ο Χορός και ο Κινηματογράφος; Η Μουσική, η Λογοτεχνία, η Ιστορία. τα Εικαστικά κλπ. να πάνε να πνιγούν; Δηλαδή τα μουσικά σχήματα ή οι συνθέτες, οι εκδότες, οι γκαλλερί ασκούν εμπορία και μόνο οι θεατρώνηδες, οι σκηνοθέτες -θεάτρου και κινηματογράφου- και οι χορευτές ασκούν Τέχνη; Κι αν όχι, γιατί δεν δίνεται ποτέ ούτε ένα ευρώ και σε αυτούς ή κάποιους από αυτούς, που θα κριθεί πως προσφέρουν στην πολιτιστική ζωή του τόπου;
Κι ακόμα: ΄Ολοι αυτοί που βγάζουν περιοδικά τέχνης, λογοτεχνικά, για τον κινηματογράφο, το θέατρο, τη μουσική κλπ. γιατί δεν έχουν ούτε καν ατέλεια στα ΕΛΤΑ; Δεν τους θέλει η Χώρα; Δεν βοηθούν τον πολιτιστικό χώρο; Και δεν ενοχλεί το ότι από τη μεταπολίτευση κι εδώ δεκάδες τέτοια περιοδικά, άνοιξαν κι έκλεισαν, αφού πριν οι εκδότες τους δαπάνησαν ένα κομμάτι της περιουσίας τους -ή και όλη- στην προσπάθειά τους να τα συντηρήσουν όσο το δυνατόν επί μακρότερον;
Όπως και να έχει το θέμα, οι μόνοι που μπορούν να έχουν δικαίωμα να επιχορηγούνται από τον προυπολογισμό είναι οι νέες προτάσεις και εφόσον αποδείξουν πως είναι όντως νέες -κι όχι δήθεν νέες- κι ελπιδοφόρες. Από όλον όμως το χώρο του Πολιτισμού νέες προσπάθειες και όχι παραπάνω από πέντε χρονιές η καθεμία. Αν και τότε, παρά την κρατική χορηγία, δεν μπορέσει να σταθεί η νέα αυτή προσπάθεια στα πόδια της στην αγορά, ας κλείσει, ας μεταλλαχθεί, ας δώσει τη θέση της σε μια άλλη. Όχι τώρα που δεκάδες σκηνοθέτες, ηθοποιοί και θίασοι έχουν εξασφαλίσει εισόδημα για όλη τους τη ζωή από τον κρατικό κορβανά, ανεβάζοντας ό,τι τους αρέσει, ενώ παράλληλα αναδεικνύονται σε τάχα ικανούς παράγοντες του θεάτρου, τη στιγμή που χωρίς τα κρατικά χρήματα δεν θα μπορούσαν να επιζήσουν ούτε ένα χρόνο!
Και που, αν τολμήσει το όμηρο στην παραφουσκωμένη από τα ΜΜΕ φήμη τους να τους καθυστερήσει ή να τους μειώσει τον μπερντέ, να βάζουν τις ιερεμιάδες της δημοσιογραφίας να τραβάνε τα μαλλιά τους ότι πάει καταστάφηκε το ελληνικό θέατρο ή ο ελληνικός κινηματογράφος, αν δεν πάρουνε οι συγκεκριμένοι εκείνοι τα εκατομμύρια μας!

ΥΓ: Διαβάζω πως το "Θέατρο του Νότου" επιχορηγήθηκε με 150.000 ευρώ. Μα δεν το έκλεισε ο ιδρυτής κι εμψυχωτής του κ. Γ. Χουβαρδάς, που μετά δεκαετίες επιχορηγήσεων στο θέατρο "Αμόρε" αναδείχθηκε σε γενικό δερβέναγα του Εθνικού Θεάτρου;
Ή μήπως οι κρατικές επιχορηγήσεις δεν δίνονται για να συνεχίσει ένα θεατρικό σχήμα το έργο του, αλλά για να πληρώσει τα αλόγιστα χρέη του;

1 comment:

Giannis Kafatos said...

πολύ ενδιαφέρον το κείμενο και το σκεπτικό σου. Το πρόβλημα δεν είναι ότι δίνονται χρήματα - κατα τη γνώμη μου - είναι το πώς δίνονται και κατα συνέπεια ποιοι τα παίρνουν. Το ίδιο και στο Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου. Παλιά οι παρέες έγραφαν ιστορία. Τώρα υπογράφουν επιταγές! Βεβαίως μαζί με τα "ξερά" παίρνουν - για άλλοθι - κανα ξεροκομματο και τα "χλωρά"
;)
www.u-hoo.gr/gianniskafatos